TBMM’nin yeni yasama yılı açılışında neler yaşandı?

Ayşe Sayın | Ankara

24 Haziran 2018 Genel seçimleri ile başlayan TBMM’nin 27. döneminin 6’ncı ve son yasama yılı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Genel Kurul’a hitap ettiği özel oturumla başladı.

Yaklaşık 8 ay sonra yapılacak seçimlere dikkat çeken Erdoğan, 20 yıllık iktidarı boyunca gerçekleştirdikleri icraatları anlattığı, “içinde ukde” kaldığını söylediği yeni anayasa hedefine yer verdiği konuşmasını, partisinin seçim sloganı olarak kullanacağı “Türkiye yüzyılını inşa etme sözü” ile tamamladı.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise konuşmasını pek de beğenmediği Erdoğan’ı “yüreğin yeterse” diye başlayan cümlesiyle, bütçe görüşmelerine katılmaya çağırdı.

TBMM Genel Kurulu’ndaki oturuma yoğun ilgi olurken, akşam TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un verdiği resepsiyona Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yanısıra, hiçbir bakanın katılmaması dikkat çekti.

Mustafa Şentop’un başkanlığında toplanan TBMM Genel Kurulu’nda CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, HDP Eş Genel Başkanları Mithat Sancar ve Pervin Buldan hazır bulundu, milletvekili olmayan İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ise Meclis’e gelmedi. Bakanlar, yüksek yargı organlarının başkanları, yabancı misyonun hazır bulunduğu Meclis Genel Kurulu’ndaki özel oturuma  milletvekilleri de yoğun katılım gösterdi.  

TBMM Başkanı Şentop, Genel Kurul’u açtıktan sonra yaptığı konuşmada, yaklaşan seçimlere işaret etti. Şentop, “Bu süreç, seçime katılacak tüm siyasi partilerimiz açısından, ‘barış ve huzur içinde, güçlü ve tam bağımsız Türkiye’ idealinin gerçekleşmesinde rol alabilmek adına gerçekleştirilecek demokratik bir yarışı temsil etmektedir. Türkiye’nin önümüzdeki bu seçim dönemini de bugüne kadar geçirdiği diğer seçimlerde olduğu gibi büyük bir demokratik olgunlukla hitama erdireceği konusunda inancım tamdır” dedi.

MHP’li TBMM Başkanvekili Celal Adan’ın eşliğinde TBMM Genel Kurulu’na gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan da yaklaşık 8 ay sonra seçimlerin yapılacağını anımsatarak başladı. Meclis’in seçimlerden önce kritik pek çok düzenlemeyi hayata geçireceğini belirten Erdoğan, “Dünyanın ve bölgemizin gerçekten tarihi günler yaşadığı asırlık dengelerin kökünden sarsıldığı, siyasi ekonomik ve askeri güç merkezlerinin yeniden oluştuğu bir dönemde bu seçimleri yapacağız” sözleriyle seçimlerin önemine vurgu yaptı.

Erdoğan, anayasa değişikliği ile iktidarları dönemlerinde elde edilen “kazanımların” da anayasal güvenceye alınacağı mesajı verdi; “Türkiye’yi vesayetin, darbelerin, baskıların, zulümlerin utancından; vatandaşlarımızı kökeni, inancı, mezhebi, meşrebi, kılık-kıyafet ve kültürü sebebiyle horlanmaktan beraber kurtardık. Yeni Anayasa’yla, bu kazanımların ahdi temelini de olması gereken hale getirmek istiyoruz” dedi.

Erdoğan, muhalefetin “tek adam rejimi” olmakla eleştirdiği cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin “eksiklerini” tamamlayıp, “güçlü yönlerini tahkim edecek bir anlayışla daha da geliştirme” hedefine de yer verdi.

Erdoğan, dış politikada kurulan ilişkiler nedeniyle yöneltilen “eksen kayması” eleştirilerine de yanıt verdi:

“Dış politikadaki açılımlarımızı bazı çevreler ‘eksen kayması’ olarak göstermeye çalışıyordu. Halbuki Türkiye, eksen kayması değil, dünyadaki çok farklı diplomatik ilişkilerini, milli menfaatlerimiz çerçevesinde aynı anda yürütmeyi başararak, kendi eksenini tahkim ediyor” dedi.

20 yıllık iktidarları boyunca yaptıkları ve önümüzdeki süreçte, başta ekonomi olmak üzere atacakları adımlara ilişkin değerlendirmeler yapan Erdoğan, konuşmasını,  2023 seçimlerinde kullanacağı “Türkiye yüzyılını inşa etme sözü” ile tamamladı.

CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, Genel Kurul’dan çıkışta gazetecilerin sorularını yanıtladı. Erdoğan’ın konuşmasına ilişkin değerlendirmesinin sorulması üzerine Kılıçdaroğlu, “grup konuşması gibi…” yorumunda bulundu. Kılıçdaroğlu, Erdoğan’a “bütçe görüşmelerine katılma çağrısı yaptı:

“Sayın Erdoğan’a açık ve net çağrı yapıyorum. Cesaretin ve yüreğin varsa bütçe toplantısına, bütçe konuşmalarına katılırsın. Sunuşunu yaparsın ve beni dinlersin.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Meclis’ten ayrılmadan önce MHP Genel Başkanı Bahçeli, BBP Genel Başkanı Mustafa Destici ile birlikte Şentop’un makamına geçerek bir süre sohbet etti. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile bazı AKP yönetici ve milletvekilleri de zaman zaman sohbete dahil oldu.

Genel Kurul’un kapandığı saatlerde ise Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Katar’da “Dünya Kupası Kalkanı Harekatı” kapsamında görevlendirilmesine ilişkin Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi, Meclis’e ulaştı.

Katar’ın 21 Kasım-18 Aralık tarihlerinde 2022 FIFA Dünya Kupası organizasyonuna ev sahipliği yapacağı belirtilen tezkerede şu ifadelere yer verildi:

“Dünya Kupası Kalkanı Harekatı, 2022 FIFA Dünya Kupası organizasyonunun başarılı ve güvenli şekilde gerçekleştirilmesi için organizasyonun güvenliğini etkileyebilecek başta terörizm olmak üzere çeşitli tehdit unsurlarına karşı Katar sınırları, kara, hava ve deniz yetki alanlarında gerekli tedbirlerin Katar ve katılımcı ülkeler tarafından müştereken teşkil edilecek Görev Kuvveti vasıtasıyla alınması suretiyle icra edilecektir.”

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, pandemi nedeniyle yaklaşık 2 yıl aradan sonra yeni yasama yılının başlaması nedeniyle akşam bir resepsiyon verdi.

Ancak Genel Kurul’daki katılımın aksine, resepsiyona liderler ve bakanlar ilgi göstermedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılmadığı resepsiyona, belki de ilk kez hiçbir bakanın katılmaması dikkat çekti.

AKP’yi Genel Başkanvekili Binali Yıldırım, Grup Başkanı İsmet Yılmaz ile grup başkanvekilleri temsil ederken, resepsiyona katılan tek lider ise BBP Genel Başkanı Mustafa Destici oldu.

HDP’den de katılan olmadı.

Yabancı misyondan son derece sınırlı katılım olurken, Fener Rum Patriği Bartholomeos, Türkiye Ermeni Katolikleri Ruhani Lideri Levon Zekiyan ile Süryani Kadim Vakfı Başkanı Sait Susin resepsiyonda yer aldı.

Resepsiyonda ise gündem seçim ve af tartışmalarıydı.

TBMM Başkanı Mustafa Şentop’a gazeteciler, erken seçim olasılığını sordu: “Erken seçimciler bile artık iddialarından vazgeçtiler” diyen Şentop, seçimin bir gün bile öne alınması için ya cumhurbaşkanı kararı ya da Meclis’in beşte üçünün oyuyla karar alınması zorunluluğunu anımsattı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçim kararı alması halinde yeniden aday olması konusunda bir “tereddüt olmadığını” söyledi. Kendisinin seçim takviminin erkene alınması ile ilgili bir beklentisinin olup olmadığı sorusuna ise Şentop, “Beklentim yok” yanıtını verdi.

AKP Genel Başkanvekili Binali Yıldırım’a ise partili milletvekillerinin “üç dönemden sonra aday olmama” kuralının önümüzdeki seçimde işletilip işletilmeyeceği soruldu.

Çünkü bu kural esnetilmezse, Yıldırım’ın da aralarında bulunduğu partinin önemli isimlerinin yeniden milletvekili adayı olması mümkün olmayacak.

Yıldırım, bu soruya, “Gündemimizde olmayan bir konunun üzerinde akıl yürütmek mantıklı olmaz. Şu anda partimizin gündeminde böyle bir şey yok” yanıtını verdi.

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun iktidara yönelik “kader mahkumlarına af” çağrısı da konuşulan konu başlıklarından oldu.

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, affın bir parti yerine parlamentoda grubu bulunan partilerin mutabakatıyla ortaya konulabileceğini belirtti.

CHP liderinin af kapsamına terör, kadına şiddet, tecavüz, taciz, cinayet, çocuğa taciz, uyuşturucuyla ilgili suçların girmemesi konusunda kırmızı çizgiyi açıkladığını belirten Altay, “Cumhuriyetimizin 100. yılı nedeniyle ‘kader mahkumları’ diye bilinen insanların bu beklentisine cevap vermek düşünülebilir, belki çok da şık olur. Af için toplumsal mutabakat ve parlamento mutabakatı şart” görüşünü dile getirdi.

AKP Grup Başkanvekili Yılmaz Tunç, henüz net olmayan bir affın toplumda büyük beklenti yaratacak olması nedeniyle oldukça temkinliydi. Geçmişte infazla ilgili düzenlemeler yapıldığını söyleyen Tunç, “Bugün bahsedilen konu daha farklı. Üzerinde ayaküstü bir değerlendirme yapmak doğru olmaz. Grubumuzda şu anda böyle bir çalışma yok” yanıtını vermekle yetindi.